Tylko trzy komitety wyborcze są zainteresowane i posiadają wiedzę na temat recyklingu w Polsce. 27 września 2023 roku Stowarzyszenie „Polski Recykling” rozesłało do dziewięciu komitetów wyborczych prośbę o przedstawienie stanowiska w kwestiach dotyczących realnego wsparcia i planowanych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju i recyklingu w Polsce. Odpowiedziały zaledwie trzy.
Recykling, pomimo faktu, iż jest kluczowym elementem i konstytucyjnym obowiązkiem Państwa w zakresie ochrony środowiska, nie został ujęty w żadnej z kampanii wyborczych. Zagadnienia poruszone w piśmie Stowarzyszenia do komitetów dotyczyły bieżących wyzwań stojących przed branżą recyklingową: braku Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, braku wpisania recyklingu do sektora branż energochłonnych, niekorzystnych przepisów dotyczących wydawania decyzji środowiskowych oraz braku programów wsparcia rozwoju recyklingu w Polsce. Stanowisko w tej sprawie przedstawiły: Komitet Wyborczy Nowa Lewica oraz KKW Trzecia Droga PSL-PL2050 Szymona Hołowni, a także Komitet Wyborczy Bezpartyjni Samorządowcy.
- Wyborcy powinni wiedzieć jakie jest stanowisko ich ugrupowań w sprawach tak kluczowych jak recykling i ochrona środowiska, czyli kwestiach mających często bezpośredni wpływ na ich życie i zdrowie. Bacznie przyglądaliśmy się debatom wyborczym i na próżno szukaliśmy jakichkolwiek konkretnych wypowiedzi w tym temacie. W obliczu tak pasywnej postawy zarówno komitetów, jak i instytucji organizujących debaty, postanowiliśmy jako Stowarzyszenie, zgodnie z naszą misją, zareagować w tej sprawie – podkreśla Szymon Dziak-Czekan, prezes Stowarzyszenia „Polski Recykling”.
Jak zatem odpowiedziały komitety?
KKW Trzecia Droga PSL-PL2050 Szymona Hołowni przedstawił Stowarzyszeniu obszerną odpowiedź na każde z zadanych pytań. W swoim oświadczeniu komitet zwraca szczególną uwagę na konieczność stworzenia mocniejszych mechanizmów prawnych regulujących składowanie odpadów niebezpiecznych oraz usprawnienie rejestru odpadowego wspierającego zarządzanie odpadami komunalnymi. Jako kluczową i priorytetową zmianę Trzecia Droga wskazuje wprowadzenie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. Komitet zwraca też uwagę na kwestię inwestycji w instalacje termicznego przetwarzania odpadów, których rola powinna jego zdaniem maleć na rzecz rozwiązań wspierających gospodarkę obiegu zamkniętego: ekoprojektowanie opakowań i recykling odpadów.
Z kolei KW Nowa Lewica stawia w tej kwestii na rozwój recyklingu i ograniczenie odpadów oraz wprowadzenie, na wzór dobrych praktyk Europy Zachodniej, systemu kaucyjnego, pomagającego zmniejszyć ilość wytwarzanych odpadów i obniżyć ceny wywozu śmieci. Komitet oświadcza też, że w pełni wdroży system Rozszerzonej Odpowiedzialności Producentów i w swoim programie przewiduje osiągnięcie 60% recyklingu odpadów do 2030 roku. Planowane jest także przeznaczenie dodatkowych środków na neutralizację składowisk niebezpiecznych odpadów rozsianych w całej Polsce.
Bezpartyjni Samorządowcy postulują działania związane z szeroko pojętą ochroną środowiska. Dla tego komitetu istotna jest kwestia oddzielenia definicji „odpadu” oraz „rzeczy używanej”, wspierającej odpowiednie ich zagospodarowanie. Opowiada się również za doprecyzowaniem przepisów o kontroli interwencyjnej w przedsiębiorstwach, pod kątem sposobu przeprowadzania takich kontroli oraz ich dopuszczalnej częstotliwości i zakresu.
Według Zarządu Stowarzyszenia „Polski Recykling” odpowiedzi świadczą o zainteresowaniu ochroną środowiska, jednak tylko w przypadku Trzeciej Drogi i Lewicy możemy mówić o wiedzy na temat gospodarki o obiegu zamkniętym w Polsce.
Jestem zaskoczony, że największe ugrupowania nie są zainteresowane odpowiedzią na tak ważne tematy. Przecież to, jak gospodarujemy odpadami świadczy o naszej świadomości ekologicznej lub jej braku a tymczasem kampanie wyborcze partyjnych gigantów nawet nie dotknęły tych tematów – komentuje Szymon Dziak-Czekan.
Polskie Stowarzyszenie Zero Waste, w związku z niewielkim zainteresowaniem polityków kwestiami środowiskowymi, rekomenduje ugrupowaniom, które wygrają nadchodzące wybory, skupienie się na trzech kwestiach w ramach gospodarki odpadami.
Po pierwsze na szybkim wprowadzeniu do polskiego systemu prawnego zapisów dyrektywy o odpadach, definiującej znaczenie ROP, wraz z jej kluczowymi elementami, czyli zapewnieniem pokrycia przez producentów 100% kosztów zbiórki i przygotowania do recyklingu wprowadzonych przez nich na rynek opakowań – komentuje Joanna Kądziołka, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste. Następnie wzmocnienie w polskim prawie różnych modeli ponownego użycia przedmiotów, od systemów kaucyjnych na wielorazowe opakowania, po ułatwienia i zachęty prawne czy podatkowe dla tworzenia punktów napraw i ponownego użycia produktów AGD, RTV, mebli i innych. No i wreszcie ograniczenie marnowania zasobów przez składowanie i spalanie odpadów, jak również minimalizacja odpadów u źródła, poprzez ekoprojektowanie i ekomodulację oraz znaczącą poprawę jakości selektywnej zbiórki, a przez to poprawienie poziomów recyklingu – kontynuuje Joanna Kądziołka.
Według danych Stowarzyszenia „Polski Recykling”, w Polsce kilka milionów Polaków wspiera czyste środowisko i ekologię. Jednak w debacie wyborczej nie padł ani jeden postulat dotyczący poprawy jakości powietrza, czystości wody, którą pijemy czy łąk, parków i lasów, do których chodzimy. Tym samym Stowarzyszenie apeluje do rządu, który zostanie powołany po 15 października, o postawienie w kwestiach ekologii i recyklingu na zrównoważony rozwój wspierany przez przedsiębiorczość oraz podjęcie wszelkich działań na rzecz wdrożenia w naszym kraju gospodarki obiegu zamkniętego. W ocenie Stowarzyszenia, tylko taki rozwój zagwarantuje branży stabilny wzrost gospodarczy, miejsca pracy, szacunek do zasobów naturalnych i środki finansowe, które zapewnią obywatelom zdrowie i bezpieczeństwo.
*****
Stowarzyszenie „Polski Recykling” zostało zawiązane we wrześniu 2015 r. i zrzesza firmy zajmujące się recyklingiem tworzyw sztucznych i gumy. Jest ono odpowiedzią na potrzebę stworzenia reprezentacji tego sektora w życiu publicznym. Za główny cel Stowarzyszenie stawia sobie bycie wiarygodnym i odpowiedzialnym głosem branży recyklingu poprzez reprezentowanie wspólnych problemów oraz interesów branży przed organami administracji państwowej, instytucjami i organizacjami rządowymi oraz pozarządowymi. Za ważny cel, Stowarzyszenie uważa promocję recyklingu jako najbardziej korzystnego dla środowiska procesu przetwarzania odpadów oraz zapewnienie zrównoważonej produkcji.
Strona WWW: www.polskirecykling.org
Kontakt dla mediów:
